Πρόκειται για την επόμενη πολιτική μάχη που θα ταράξει τη Formula 1 και οι πρώτες... τυμπανοκρουσίες έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται αισθητές. To μήλον της έριδος; Τα χρήματα φυσικά. Στο τέλος του 2012 θα λήξει η ισχύουσα Συνθήκη Ομονοίας και στις διαπραγματεύσεις που λαμβάνουν χώρα για την ανανέωσή της, οι απαιτήσεις των ομάδων είναι ξεκάθαρες: θέλουν μεγαλύτερο μερίδιο από το εμπορικά δικαιώματα του σπορ, αφού έχουν την πεποίθηση ότι αυτές είναι που παρέχουν τα μέσα για να πραγματοποιηθεί αυτό το τηλεοπτικό σόου. Ο πρόεδρος της Ferrari, Luca di Montezemolo... πρώτος το λίθο βαλέτω, αναφέροντας τις τρεις επιλογές που έχουν οι ομάδες (FOTA) από το 2013 και έπειτα.
Μέσα σε αυτές, ο Ιταλός συμπεριέλαβε και την πιθανότητα -ή απειλή...- δημιουργίας ενός καινούργιου πρωταθλήματος, η οποία είχε λειτουργήσει την προηγούμενη φορά, το καλοκαίρι του 2009, που δόθηκε η μάχη μεταξύ FOTA και Max Mosley, πρώην προέδρου της FIA. O di Montezemolo παίζει το χαρτί της -κατά κοινή αποδοχή απαραίτητης- ύπαρξης της Ferrari στη Formula 1. Ωστόσο, το δικαίωμα διοργάνωσης ενός Παγκοσμίου πρωταθλήματος, ανήκει στη FIA.
Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο οι ομάδες είχαν χάσει στον πόλεμο FISA-FOCA πριν από 30 περίπου χρόνια, όταν προσπάθησαν να αποσπάσουν τα εμπορικά δικαιώματα του σπορ από τη Διεθνή Ομοσπονδία. Τότε, ηγετικές φυσιογνωμίες της παράταξης των ομάδων, της FOCA, ήταν ο Bernie Ecclestone (ιδιοκτήτης τότε της Brabham) και ο Max Mosley (ένας από τους ιδρυτές της March, που αποτέλεσε το νομικό σύμβουλο του συνδέσμου), οι οποίοι πήραν σημαντικά μαθήματα από την ήττα αυτή. Διαπίστωσαν η Ομοσπονδία ήταν ένας δυνατός αντίπαλος, αλλά εντέλει, την αντιμετώπισαν με διαφορετικό τρόπο. Ο Ecclestone σταμάτησε ουσιαστικά να ασχολείται με την Brabham και κατάφερε να γίνει ο επιχειρηματικός γκουρού της F1, αναλαμβάνοντας ολόκληρη την εμπορική διάσταση του σπορ, ενώ ο Mosley κατάφερε να ανέλθει έως την προεδρία της FIA. Όταν έφτασε εκεί, συμφώνησε να παραχωρήσει τα εμπορικά δικαιώματα του σπορ στον Ecclestone για τον επόμενο... αιώνα, έναντι μόλις 313 εκατομμυρίων δολαρίων, όσο δηλαδή κόστιζαν τότε (το 2001) τα δικαιώματα του NASCAR για... τρεις σεζόν! Πέντε χρόνια αργότερα, ο Ecclestone πούλησε την εταιρία που διαχειρίζεται τον όμιλο της F1 (SLEC Holdings) έναντι 1,35 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Όταν η CVC αγόρασε τη SLEC, πήρε δάνειο από την RBS ισότιμης σχεδόν αξίας του ποσού που επένδυσε στην F1, το οποίο αποπληρώνει ακόμα (με αρκετά υψηλό τόκο), παρά το γεγονός ότι το 2006 η εταιρία είχε επενδυτικό κεφάλαιο 7,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μοναδικός στόχος της CVC είναι να βγάλει χρήματα (και ο Ecclestone, που ακόμα διαχειρίζεται τα πάντα είναι εξαιρετικός σε αυτό), για αυτό και ακολουθεί τόσο επιθετική επιχειρηματική στρατηγική, με τα συνεχώς αυξανόμενα και πολύ πιο ακριβά συμβόλαια αγώνων καθώς και τους σπόνσορες που χρηματοδοτούν την ίδια την F1.
Με τους όρους της ισχύουσας (από το 2009) Συνθήκης Ομονοίας, οι ομάδες μοιράζονται μεταξύ τους το 50% από τα κέρδη εκ των εμπορικών δικαιωμάτων της Formula 1, που στο σύνολό τους αγγίζουν τα 800 εκατομμύρια ευρώ περίπου ετησίως. Το ποσοστό αυτό αποτελεί σαφή βελτίωση από την προηγούμενη Συνθήκη Ομονοίας, σύμφωνα με την οποία οι ομάδες λάμβαναν το 25% περίπου (50% των τηλεοπτικών μονάχα δικαιωμάτων). Ωστόσο, στις καινούργιες διαπραγματεύσεις, η FOTA αναμένεται να απαιτήσει τουλάχιστον το 75% ίσως και το 85% των συνολικών κερδών της F1. Ίσως όμως η CVC να δυσανασχετήσει με αυτές τις απαιτήσεις...
Αυτό που τόνισε o Luca di Montezemolo στις δηλώσεις του, είναι ότι η παρουσία του Bernie Ecclestone είναι απαραίτητη, κάτι που προκαλεί μερική έκπληξη, δεδομένων των πολυάριθμων λεκτικών συγκρούσεων μεταξύ των δυο αντρών στο παρελθόν: «Έχουμε την Formula 1 στην καρδιά και στο μυαλό, αλλά δε θέλουμε να είμαστε στη φυλακή της Formula 1. Στο τέλος του 2012, τα συμβόλαιά μας -όλων των ομάδων- με τη CVC θα λήξουν και θα σκεφτούμε τι θα κάνουμε. Για εμένα, και θέλω να το κάνω απόλυτα ξεκάθαρο αυτό, η παρουσία και η εξουσία του Bernie αποτελεί προτεραιότητα. Η Formula 1 δε μπορεί να διοικηθεί από το χρηματιστήριο ή από καλούς -η όχι καλούς- υπεύθυνους οικονομικών. Χρειαζόμαστε άτομα με εμπειρία, αξιοπιστία και προσωπικότητα να μιλήσουμε μαζί για το μέλλον της Formula 1 και να είμαστε περισσότερο από σίγουροι ότι ο Bernie, ο οποίος είναι ο βασιλιάς του κόσμου -περισσότερο από του κόσμου, είναι ο βασιλιάς του γαλαξία-, όχι μόνο προστατεύει τη δική του επιχείρηση, αλλά πρέπει να είμαστε δίκαιοι και να πούμε ότι είναι πάντοτε υπέρ της προστασίας της Formula 1. Tώρα δεν είναι ζήτημα προστασίας, απλά πρέπει να κάτσουμε να μοιραστούμε κάποιες προτεραιότητες και να δούμε μπροστά. Οπότε θα δούμε».
«Μπορούμε να συνεχίσουμε με τη CVC. Mπορούμε, θεωρητικά, να βρούμε ένα διαφορετικό διοργανωτή. Φυσικά, το όνομα Formula 1 είναι πολύ σημαντικό, αλλά δε νομίζω ότι χρειάζεται αυτό το όνομα για να υπάρχει. Υπάρχουν θεωρητικά -και δίνω έμφαση στο θεωρητικά- επιλογές να φτιάξουμε τη δική μας εταιρία, όπως συμβαίνει με το πολύ επιτυχημένο υπόδειγμα επιχείρησης που αποτελεί το NBA».
Το Αμερικάνικο πρωτάθλημα μπάσκετ (NBA) ανήκει στις ομάδες. Διοικείται από μια εντεταλμένη από τους ιδιοκτήτες των ομάδων εταιρία, αλλά και εκεί τα πράγματα δεν είναι απόλυτα ατάραχα. Υπάρχουν διαμάχες μεταξύ των ιδιοκτητών των ομάδων με την ένωση των παιχτών. Το μήλον της έριδος και σε αυτή την περίπτωση, είναι φυσικά τα χρήματα.
Ο di Montezemolo συνεχίζει λέγοντας: «Στο κάτω-κάτω της γραφής, αυτή η επιχείρηση δεν είναι τόσο πολύπλοκη. Πρέπει να κάνεις συμφωνίες με τους τηλεοπτικούς σταθμούς, τις πίστες και πρέπει να είσαι προετοιμασμένος να εξερευνήσεις νέες τεχνολογίες, γιατί άμα κοιτάξεις τα επόμενα 10 χρόνια της Formula 1, το διαδίκτυο και πράγματα σαν κι αυτό θα είναι πολύ σημαντικά. Οπότε χρειαζόμαστε άτομα ικανά να βλέπουν μπροστά. Εάν συνεχίσουμε με τη CVC, σίγουρα θα υπάρχουν οικονομικοί λόγοι, συζητήσεις για τα οικονομικά, αλλά και η εξουσία και η παρουσία του Bernie. Θεωρητικά μιλώντας, μπορούμε να έχουμε μια από τις τρεις εναλλακτικές. Η μία είναι ότι θα ανανεώσουμε με τη CVC. Για πόσα χρόνια, θα πρέπει να το συζητήσουμε. Αλλά είμαι υπέρ μιας πολυετούς συμφωνίας, γιατί δε θέλω να επιστρέφουμε στα ίδια κάθε 3-4 χρόνια. Δεύτερον, θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι ο Bernie θα παραμείνει σε ισχυρή θέση. Για πόσο; Ελπίζω για πολύ καιρό. Δεν είναι μια καινούργια επιλογή. Απλά θα συνεχίσουμε όπως είμαστε τώρα. Η επόμενη επιλογή, θεωρητικά, είναι ότι μπορούμε να βρούμε μια άλλη (διοργανώτρια) εταιρία και να ξεκινήσουμε συζητήσεις. Τρίτον, μπορούμε, θεωρητικά, να ιδρύσουμε τη δική μας εταιρία. Με την παρούσα κατάσταση, θεωρητικά θα προσφέραμε στον Bernie να γίνει πρόεδρος. Περισσότερο από επίτιμος πρόεδρος, ένας πρόεδρος. Και να βάλουμε ένα ισχυρό μυαλό, προσανατολισμένο στο μάρκετινγκ, το οποίο δε θα έχει σχέση με τις ομάδες, να τη διαχειριστεί, όπως έκαναν στο NBA. Αλλά στην πρώτη περίπτωση θα επιμείνουμε στον Bernie, γιατί δε θέλω να συζητήσω με ανθρώπους που σέβομαι, αλλά δε γνωρίζουν τίποτα για τη Formula 1».
Τον τελευταίο καιρό, φήμες θέλουν τον Ecclestone να στρέφεται προς τα ηγεμονικά κεφάλαια. Κρίνοντας ότι τα κυβερνητικά ελεγχόμενα οικονομικά αποθέματα είναι πιο αξιόπιστα από τις τράπεζες, ο Ecclestone ψάχνει να βρει επενδυτές που θα είναι πρόθυμοι να προσφέρουν στην CVC το ποσό που θέλει για να αποχωρήσει από τη Formula 1. Το μεγαλύτερο ανάλογο κρατικό κεφάλαιο είναι αυτό του Αμπού Ντάμπι, που έχει 627 δισεκατομμύρια δολάρια διαθέσιμα! Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση του Αμπού Ντάμπι δεν έχει ανάγκη να βγάλει άμεσο κέρδος. Επιπλέον, το πρεστίζ της Formula 1 είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για το αραβικό εμιράτο όπως αποδεικνύει η δυναμική είσοδός του στο προσκήνιο του σπορ με την κατασκευή μιας πίστας με εξωπραγματικές εγκαταστάσεις, αλλά και το θεματικό πάρκο της Ferrari. Ως πιθανή υποψήφια αγοράστρια της F1 έχει παρουσιαστεί η εταιρία Mubadala, η οποία αποτελεί το επενδυτικό όχημα της κυβέρνησης του Αμπού Ντάμπι και το 2005 ενίσχυσε τη Ferrari με μετρητά, αγοράζοντας το 5% των μετοχών της, το οποίο επεστράφη στη Fiat φέτος.
Ό,τι και αν συμβεί από τις τρεις επιλογές που παραθέτει ο di Montezemolo (διατήρηση των δεσμών με την CVC, πώληση της F1 σε άλλη εταιρία ή διοργάνωση άλλου πρωταθλήματος), το μόνο σίγουρο είναι ότι θα υπάρχει αρκετή κίνηση στο πολιτικό παρασκήνιο τους επόμενους μήνες.
Πάντως, ο di Montezemolo αναφέρθηκε και στην ανάγκη να καταστρωθεί σχέδιο διαδοχής του Ecclestone, ο οποίος φέτος έγινε 80 χρονών. Ο di Montezemolo δήλωσε: «Πόσο καιρό (μπορεί να παραμείνει ο Ecclestone επικεφαλής); Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα ήθελα να συζητήσω με τον Bernie, ακόμα και αν είναι πολύ δύσκολο, για να το προσπαθήσουμε, υποθέτοντας ότι θα ακολουθήσουμε την πρώτη επιλογή και υποθέτοντας ότι αποφασίσουμε να κάνουμε μια πολυετή συμφωνία. Θέλω να είμαι σίγουρος ότι ο Bernie είναι εκεί με πλήρη εξουσία και ότι θα μπορέσουμε να τον πιέσουμε να βρει έναν καλό διάδοχο. Αυτό προκύπτει από την ψυχοσύνθεσή του. Είναι η ίδια προσέγγιση για έναν άνθρωπο που είναι 81 χρονών και δεν έχει σοφέρ ή σωματοφύλακα».
Αξίζει να αναφερθεί ως κατακλείδα ότι ο Ecclestone κατέχει πλέον την πλειονότητα των μετοχών του ποδοσφαιρικού συλλόγου Queens Park Rangers (62%), αγοράζοντας τις μετοχές που είχε ο Flavio Briatore στην ομάδα. Ο Ιταλός είχε παραιτηθεί από την προεδρία της QPR το Φεβρουάριο.
Φ.Λ.
fab@4troxoi.gr
