Δεν θα υπάρξει ξανά άλλη μέρα σαν και αυτή

16/2/2004 9:18 μμ

Ήταν το είδος της ημέρας που ονειρευόμαστε στη δουλειά μας. Όλα δούλεψαν σα ρολόι. Το Ράλι Σουηδίας ήταν ο τελευταίος αγώνας με το ισχύων καθεστώς, προτού μπουν σε πλήρη εφαρμογή οι νέοι κανόνες στον αγώνα στο Μεξικό. Παρά την προοδευτική, κατά τη διάρκεια των προηγουμένων μηνών, αύξηση της πίεσης το σκηνικό πριν τον αγώνα στο Karlstad ήταν ευχάριστη και ήρεμη. Στο μυαλό μας, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν υπάρχει η αβεβαιότητα για το μέλλον του αθλήματος, ειδικά δε οι συνέπειες των πρόσθετων αλλαγών που έρχονται σύντομα. Ήταν μια ειδυλλιακή ημέρα από όλες τις απόψεις, έως ότου θυμηθήκαμε ότι αυτή ήταν μια ημέρα που δεν θα την ξανασυναντήσουμε ποτέ πάλι. Η Πέμπτη, πριν από τον αγώνα, είναι μια ημέρα κατά τη διάρκεια της οποίας έχουμε να κάνουμε τόσα πολλά, μια γεμάτη ημέρα που κινείται ανάμεσα στο Shakedown που αρχίζει την αυγή, μέχρι την εθιμοτυπική εκκίνηση νωρίς το βράδυ - και ίσως μια υπερειδική αργότερα. Μια ημέρα διερεύνησης και γραψίματος, συνάντησης με νέους φίλους και εργασίας δίπλα σε παλιούς συναδέλφους. Μια ημέρα που ποτέ δεν περισσεύει ούτε ένα λεπτό. Μόνο μέχρι τώρα, μια και αυτή τη μέρα τη παίρνουν για πάντα από κοντά μας. Η θύελλα έχει κοπάσει για λίγο. Η πρώτη πραγματική κρίση για τους ανθρώπους που εργάζονται στο χώρο ήρθε πριν από δύο χρόνια, όταν το Shakedown μετακινήθηκε από την Τετάρτη στην Πέμπτη. Με ένα μόνο βήμα ο αριθμός ημερών που μπορέσαμε να προωθήσουμε το άθλημα μειώθηκε από πέντε σε τέσσερες. Ήταν ένα πολύ αποδοτικό σύστημα, στέλναμε τις φωτογραφίες από το Shakedown στην Τετάρτη, της πανηγυρικής έναρξης την Πέμπτη και στη συνέχεια αυτές από τα τρία σκέλη του αγώνα τις επόμενες τρεις ημέρες. Παράλληλα το χρονοδιάγραμμα ήταν ικανοποιητικό και για τους διοργανωτές. Παρείχε μια ημέρα εφεδρική για την περίπτωση που υπήρχε κάποιο πρόβλημα με τις αναγνωρίσεις. Έτσι αν ήταν αναγκαίο οι αναγνωρίσεις μπορούσαν να επεκταθούν την Πέμπτη. Μέσα σε όλα αυτά, οι διοργανωτές είχαν την δυνατότητα να προωθήσουν τα εμπορικά ενδιαφέροντά τους, με την ενσωμάτωση του rally show στον αγώνα, με εμπορικές παρουσιάσεις και ούτω καθ' εξής. Όμως τα λάθη δεν έγιναν μάθημα. Όταν ο Markko Martin διέλυσε το αυτοκίνητό του, στο Shakedown της Σουηδίας το 2002, και έπρεπε να χάσει τον αγώνα, πρόσεξε κανένας τις αλλαγές που επακολούθησαν στους κανονισμούς, πήρε κανένας το μήνυμα; Υπήρξε μια περίεργη ειρωνεία σε εκείνη την περίπτωση. Οι άνθρωποι που πίεζαν τη FIA να γίνουν οι μέρες του αγώνα από επτά έξι ήταν οι άνθρωποι της Ford και αυτοί ήταν που υπέφεραν από το πρόβλημα του Martin! Η Ford ήταν αυτή που συνέβαλε στο να πειστεί η FIA ότι όσο μικρότερο ήταν το χρονικό πλαίσιο ενός αγώνα τόσο το καλύτερο, και η FIA άκουσε τις συμβουλές της. Έχοντας αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό της η FIA προχώρησε τώρα ακόμα πιο πέρα, στους αγώνες των πέντε ημερών. Μετά ήρθε η επόμενη καταστροφή. Είναι καλά τεκμηριωμένο το πώς η ISC έπεισε τη FIA ότι θα ήταν καλύτερα να υπάρχουν περισσότεροι αγώνες και πως την ενθάρρυνε να επεκτείνει το πρωτάθλημα. Στατιστικά μπορούν να πραγματοποιηθούν περισσότεροι αγώνες, με την προϋπόθεση ότι ο καθένας από αυτούς θα είναι πιο σύντομος. Και αυτό ακριβώς έχει να κάνει με την «χαμένη» μας Τετάρτη. Tα λανθασμένα κίνητρα έρχονται γρήγορα. Έχουμε ήδη ανακαλύψει το πρόβλημα του περιορισμού των εργοστασιακών αυτοκινήτων σε δύο, που συνδυάζεται με τη μείωση των ομάδων από επτά σε πέντε. Τι είδους πρωτάθλημα είναι αυτό που δεν έχει χώρο για τον πιο πετυχημένο οδηγό και παγκόσμιο πρωταθλητή; Το Μεξικό του 2004 θα είναι η χώρα που θα τεθούν σε πλήρη ισχύ αυτές οι πρόσφατες ανεπαρκείς πολιτικές. Το βασικό πρόβλημα είναι η αύξηση των αγώνων από 14 σε 16. Συνέπεια αυτών είναι ο χρόνος εργασίας για κάθε αγώνα να γίνει ακόμα μικρότερος, πράγμα που συνδέεται με την έλλειψη χρόνου για τις δραστηριότητες προβολής των ομάδων. Οι παρουσιάσεις των ομάδων λειτουργούν σαν τόποι συνάντησης, όπου μπορείς να προσεγγίσεις τους οδηγούς αλλά και να δώσεις ραντεβού με συναδέλφους. Ήδη εδώ σε Karlstad υπήρξε μια άστοχη πίεση. Οι παρουσιάσεις πριν τον αγώνα γίνονταν με διαφορά μισής ώρας η μία από την άλλη, όμως ήταν διεσπαρμένες σε όλη σχεδόν τη πόλη. Τουλάχιστον έγιναν όλες, άξιζαν τον κόπο και μας κράτησαν σε καλή φόρμα. Από δω και μπρος οι μελλοντικές Πέμπτες μας πρέπει να μοιραστούν ανάμεσα στις αναγνωρίσεις, τον έλεγχο εξακρίβωσης, την πανηγυρική εκκίνηση, την υπερειδική διαδρομή, τις συνεντεύξεις, το γράψιμο και την αποστολή κειμένων και φωτογραφιών – και όλα αυτά ανάμεσα σε μια ελπίδα και μια προσευχή, οτι τίποτα δεν θα πάει λάθος. Και μόνο το Shakedown, το απόγευμα της Πέμπτης, θα καταστρέψει τις ευκαιρίες να δουλέψουμε αυτή τη μέρα. Δεν υπάρχει χρόνος να πάει τίποτα στραβά. Μια κακή τηλεπικοινωνιακή σύνδεση στο γραφείο Τύπου έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορείς να στείλεις τη δουλειά σου και το αύριο δεν περιμένει. Η αλλαγή από 14 σε 16 αγώνες δεν είναι θέμα μιας απλής αύξησης. Οι δύο επιπλέον αγώνες του 2004 είναι υπερπόντιοι αγώνες. Ακόμα και σε κανονικές οικονομικές συνθήκες οι υπερπόντιοι αγώνες στοίχιζαν ένα σωρό λεφτά, συγκριτικά με τους Ευρωπαϊκούς, και η Ιαπωνία ακόμα περισσότερα από ποτέ. Αλλά οι σημερινοί καιροί δεν είναι κανονικοί, υπάρχει οικονομική ύφεση. Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι τα περιοδικά θα αυξήσουν την κάλυψη των αγώνων ράλι επειδή υπάρχουν περισσότεροι αγώνες, ασφαλώς δεν θα ξοδέψουν αρκετά για το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται, ασφαλώς δεν θα πληρώσουν για μια δουλειά που δεν έχουμε το χρόνο να κάνουμε λόγω της αλλαγής του προγράμματος των αγώνων. Ο χρόνος σε αγώνες μακριά από τα «σπίτια» μας, στους μακρινούς αγώνες είναι 50% μεγαλύτερος από αυτόν στους κοντινούς μας αγώνες. Ο προγραμματισμός χρειάζεται πάρα πολύ χρόνο. Ο πρόσθετος χρόνος που ξοδεύεται στη μη παραγωγική εργασία δεν μπορεί να ξοδευτεί στην παραγωγική εργασία. Τα προβλήματα που οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν ήδη είναι ατελείωτα. Λιγότερες ευκαιρίες να γράψουν κείμενα, ιστορίες και να βγάλουν φωτογραφίες. Η εργασία μέσα στη νύχτα δεν οδηγεί σε λογικές πρακτικές, οδηγώντας την επόμενη ημέρα σε πολυσύχναστους επικίνδυνους δρόμους με την κούραση να μην βοηθάει στα θέματα ασφάλειας. Η δουλειά που συνήθως γινόταν κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας, τη Πέμπτη, πρέπει τώρα να συμπιεστεί σε λίγα μόνο λεπτά. Μια τέτοια κατάσταση στην προώθηση του σπορ, μετά βίας μπορεί να έχει προέλθει από την ενθάρρυνση των χορηγών και των ομάδων. Είναι σαν να μην έχουν ληφθεί καθόλου υπόψιν τα ενδιαφέροντά τους. Τα ενδιαφέροντα των οργανωτών αγνοήθηκαν πριν από δύο χρόνια, όταν το χρονικό πλαίσιο των αγώνων μειώθηκε από επτά σε έξι μέρες... Έτσι ήταν, εμείς απολαύσαμε την Πέμπτη πριν από τον αγώνα της Σουηδίας, όσο μπορούσαμε. Στις 14:00 ενημέρωση και snacks από την Ρeugeot, στις 15:30 τα σχόλια κάποιων επιλεγμένων, κορυφαίων οδηγών για το νέο κανονισμό που απαγορεύει τα gravel car, στις 16:30 (μισό χιλιόμετρο μακριά) συνάντηση με τους οδηγούς του πρωταθλήματος αυτοκινήτων παραγωγής, στις 17:00 συνάντηση για να δούμε το νέο όπλο που ρίχνει η Subaru στο πρωτάθλημα αυτοκινήτων παραγωγής, ένα διάλειμμα για τους οδηγούς που κάνουν μια ενημέρωση για το τι μπορούμε να περιμένουμε από αυτούς, στις 19:00 ακολουθεί μια διακοπή για την πανηγυρική έναρξη και μετά πάλι στη δουλειά. Στις 19:30 (και αφού οι οδηγοί της ομάδας έχουν περάσει τη γραμμή της αφετηρίας) η Citroen είχε τη δική της συνέντευξη (δεν πήγα, παρακολουθούσα ακόμα την εκκίνηση!), στις 20:00 (ενώ τα αυτοκίνητα συνέχιζαν να παίρνουν εκκίνηση) μια παρουσίαση από τη νέα ομάδα της OMV, και τελικά στις 20:30, για να χαλαρώσουμε, ένα πάρτι καλωσορίσματος που οργανώθηκε από τους υποστηρικτές του αγώνα και τους διοργανωτές. Τελικά χάσαμε το πάρτι, αλλά αυτό δεν μας εμπόδισε να ορμήσουμε στα lap-top μας για να γράψουμε τα νέα γεγονότα και τις απόψεις μας. Κάναμε ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς μας και πήγαμε στο κρεβάτι έγκαιρα ώστε να είμαστε έτοιμοι και σε φόρμα για την επανεκκίνηση του αγώνα στις 06:30 το επόμενο πρωί. Τα προβλήματά μας είναι όχι μόνο φυσικά ή υλικά, είναι επίσης και φιλοσοφικά. Η βασική ζημιά είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ της ομοσπονδίας και εκείνων που εργάζονται για το σπορ. Αυτό και μόνο δημιουργεί υποψίες. Έχουμε ακούσει με μεγάλη ανακούφιση τον πρόεδρο της FIA να επιβεβαιώνει ότι θέλει ο χώρος να αναπτυχθεί και να είναι τόσο ισχυρός όσο αυτός της Formula 1, αλλά στην πράξη δεν φαίνεται κάτι τέτοιο. Έχει πει ότι όσο ισχυρότερο είναι ο χώρος, τόσο περισσότερα περιοδικά θα στέλνουν τους δημοσιογράφους τους σε αυτόν. Πραγματικά ο αριθμός των δημοσιογράφων που εργάζονται αποκλειστικά για περιοδικά ή εφημερίδες στους αγώνες ράλι είναι πολύ μικρότερος από ότι στη Formula 1 και αυτός εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν η χώρα τους εκπροσωπείται στο χώρο του παγκοσμίου πρωταθλήματος ράλι. Εμείς δεν επεκτείνουμε τον χώρο, συμβάλλουμε. Ο αριθμός των κορυφαίων οδηγών έχει μειωθεί από 15-17 (από εννέα διαφορετικές χώρες) που ήταν πέρσι σε 10 το 2004, από έξι χώρες. Αυτό δεν είναι τρόπος να ενθαρρυνθούν νέοι δημοσιογράφοι και τηλεοπτικές επιχειρήσεις να ασχοληθούν με τον χώρο. Υπάρχει ένας παράξενο και ευπροσδιόριστο φαινόμενο εκκρεμούς σε πολλές από τις αλλαγές και αυτό είναι ανησυχητικό. Κάθε αλλαγή κανονισμού φαίνεται να δημιουργεί ένα πρόβλημα που δεν είχε προβλεφθεί, έτσι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα φτιάχνεται ένας νέος κανονισμός. Αυτή ήταν η φιλοσοφία πίσω από την αλλαγή τύπου "SupeRally" (48, αντί για 16, βαθμολογούμενοι αγώνες για το 2005). Ήταν κρίμα οι θεατές να μην μπορούν να τα δουν τις επόμενες μέρες τα αυτοκίνητα που εγκατέλειπαν πρόωρα τον αγώνα, έτσι η FIA δημιούργησε έναν κανονισμό που επιτρέπει σε αυτά να επανεκκινήσουν την επόμενη ημέρα. Όμως αναμένεται νέα αλλαγή αυτού του κανονισμού. Οι ομάδες δεν μπορούν τώρα να χρησιμοποιήσουν εφεδρικές μπαταρίες στην επανεκκίνηση (έξοδο από τα παρκ φερμέ) όταν οι μπαταρίες του αυτοκινήτου είναι άδειες. Τι είδους αντιφατική απόφαση είναι αυτή; Ένας άλλος φόβος που υπάρχει είναι το ότι η FIA δεν ξέρει από ποιους μπορεί να πάρει σίγουρες συμβουλές. Κοιτάξτε στα παραπάνω παραδείγματα. Τα ενδιαφερόμενα μέρη καταφέρνουν να πείσουν τη FIA να αλλάξουν οι κανονισμοί, όμως αν αυτοί δεν βοηθήσουν την κατάσταση, αν τα πράγματα πάνε λάθος, τότε κάνουν μια ακόμα αλλαγή κανονισμού, μια νέα θέση στο εκκρεμές. Αυτή είναι μια πολύ ανησυχητική τάση. Μια άλλη παράμετρος είναι ότι η FIA δεν θέλει να «κυβερνηθεί» από την ISC. Υπάρχει ένα είδος πολέμου μεταξύ τους, ακόμα και τώρα. Οι άνθρωποι της FIA μάχονται με την ISC για την αποφυγή της ευθύνης για την προώθηση του πρωταθλήματος Νέων και αυτού των οδηγών αυτοκινήτων παραγωγής. Όσο και αν η ISC σκέφτεται ότι είναι μια καλή ιδέα, είναι πιθανό να μην πραγματοποιηθεί. Στον χώρο των μίντια λίγοι σκέπτονται να αμφισβητήσουν τη θεωρία οτι η FIA είναι «χαμένη» στον χώρο της Formula 1. Πιστεύουν ότι τα πετυχημένα σχέδια που εφαρμόζονται στην Formula 1 θα σώσουν τους αγώνες ράλι. Πραγματικά δεν αποδέχομαι αυτήν την ιδέα επειδή πάρα πολλοί από αυτούς που διαμορφώνουν τις αποφάσεις στο παγκόσμιο συμβούλιο της FIA είναι στην πραγματικότητα άνθρωποι που προέρχονται από το χώρο των ράλι και είναι αρκετά ευφυείς ώστε να διακρίνουν τους κινδύνους που προκύπτουν αν ακολουθηθούν οι γραμμές της F1. Αλλά ίσως εδώ να υπάρχει μια κρυμμένη ατζέντα. Ίσως είναι επειδή η ISC αφιέρωσε τόσο χρόνο προπαγανδίζοντας την αύξηση των αγώνων που η FIA αποφάσισε τελικά εφαρμόσει με τον δικό της τρόπο. Και ίσως να τους κατηγορήσετε, εάν το σύστημα δεν δουλέψει; Το να δουλεύουμε στους αγώνες ράλι είναι δική μας επιλογή, κανένας δεν μας ανάγκασε να είμαστε εδώ. Αλλά γιατί η ζωή μας γίνεται τόσο δύσκολη; Η FIA φαίνεται να μην έχει καμία πολιτική για το ποιες συμβουλές να ακολουθήσει: των μεμονωμένων ομάδων, της ISC, των συλλογικών οργάνων των ομάδων. Σίγουρα όλοι οι άνθρωποι που εργάζονται στα σπορ δεν είναι όπως εμείς. Όταν δεν έχουμε την πρόσβαση στις πληροφορίες παίρνουμε τα πράγματα λάθος. Έχουμε μόνο τις φήμες και τις υποψίες για να στηριχθούμε. Αυτό με τη σειρά του δυσφημεί τη δουλειά μας στα μάτια της FIA, που σημαίνει ότι έχουν ακόμα λιγότερους λόγους να μας βοηθήσουν. Είμαστε, προφανώς, ηλίθιοι. Μας ταΐζουν, όπως τα ζώα σε έναν ζωολογικό κήπο, με επιλεγμένους «μεζέδες» πληροφοριών. Οι πραγματικές ιστορίες είναι κρυμμένες πίσω από τις ιστοσελίδες περιορισμένης πρόσβασης. Οι φωτογράφοι βρίσκονται σε ακόμα χειρότερη κατάσταση. Τα σφιχτά προγράμματα κάνουν τις ευκαιρίες για τις «αναγνωρίσεις» των ε.δ. πιο δύσκολες από ποτέ. Τα μέτρα ασφάλειας περιορίζουν τα σημεία που οι φωτογράφοι έχουν ήδη ανακαλύψει, και τους αναγκάζουν να διαπραγματευτούν με τους διοργανωτές για το τι να περιμένουν από αυτούς. Στο τέλος του περασμένου χρόνου, ο διαπιστευμένος, ημιμόνιμος, φωτογράφος θεωρήθηκε πηγή προβλημάτων και έτσι η FIA σταμάτησε να του παρέχει αυτή την ευκολία, χωρίς να αναρωτηθεί αν κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε προβλήματα με τη δουλειά του. Έχουν υπάρξει τόσες πολλές αλλαγές που εξυπηρετούν έναν και μόνο σκοπό, αλλά που καταστρέφουν άλλους δύο από αυτούς. Το Shakedown επινοήθηκε και ονομάστηκε σαν «δραστηριότητα προβολής». Η μείωση του χρόνου του σημαίνει ότι η προβολή αυτή δε μπορεί να γίνει. Έτσι δημιουργείται μια έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα διοίκησης. Όσο και αν η FIA εξηγεί τις αποφάσεις της, οι στόχοι άλλαξαν θέση. Άλλες αποφάσεις λαμβάνονται χωρίς προειδοποίηση. Υπάρχει ένα συναίσθημα ότι η σταθερότητα είναι μισητή, η αλλαγή είναι απαραίτητη για να αποδείξει ότι η πρόοδος είναι για το καλό του σπορ. Αυτό που επιβεβαιώνει πλήρως την έλλειψη εμπιστοσύνης μας είναι ότι τόσες πολλές αποφάσεις κρατιούνται μυστικές. Προσθέστε σε αυτό το συναίσθημα ότι εάν η FIA μπορεί να δικαιολογήσει τις αλλαγές, υποστηρίζοντας ότι οι ομάδες δεν θα επιβαρυνθούν οικονομικά από τις αλλαγές (θέση με την οποία διαφωνούν οι ομάδες) και ότι καμία προσπάθεια δεν έχει γίνει για να μειωθεί το κόστος, που πετάει στα ύψη, των διοργανωτών και των επαγγελματιών που ακολουθούν το σπορ, μεταξύ των οποίων και οι δημοσιογράφοι, τι είδος καταστροφή αναμένεται να αποκαλυφθεί; Κάποιο είδος θύελλας είναι βέβαιο ότι θα ξεσπάσει. Εάν μπορούμε να ακολουθήσουμε το συλλογισμό πίσω από τις αλλαγές που ήδη ξέρουμε, τι πιθανότητα υπάρχει να εμπιστευθούμε την κατεύθυνση των αλλαγών που δεν είδαμε ακόμα; Και προς τι αυτές οι αλλαγές; Σχόλια, από τους ανώτερα στελέχη, του τύπου «έπρεπε να έχουν γίνει πριν από χρόνια, και προσπαθούμε να τις προλάβουμε", δεν ανακουφίζει καθόλου τα εμπλεκόμενα μέρη στα οποία ξαφνικά επεβλήθησαν οι αλλαγές αυτές. Η ιδέα ότι "Το παγκόσμιο συμβούλιο της FIA θέλει η επιτροπή του παγκοσμίου πρωταθλήματος ράλι να φανεί ότι επιτελεί έργο" είναι κωμική. Η μόνη δικαιολογία που φαίνεται να κάνει τελικά κάποια αίσθηση, είναι ότι όλες αυτές οι αλλαγές είναι απαραίτητες προκειμένου να αυξηθούν οι αγώνες του πρωταθλήματος, για να μπορούν να γίνουν περισσότεροι αγώνες ράλι. Να κάνουμε δυνατή την εισαγωγή της Ιαπωνίας στο πρωτάθλημα. Αυτή είναι η πρόταση που ο Shekhar Mehta, πρόεδρος της επιτροπής παγκοσμίου πρωταθλήματος ράλι της FIA, μας είπε κατά τη διάρκεια του Telstra Ράλι Αυστραλίας. Όσοι τον άκουσαν αιφνιδιάστηκαν. Όλες αυτές οι αλλαγές έγιναν με βασικό σκοπό να επιτρέψουν στο ράλι Hokkaido να μπει στο παγκόσμιο πρωτάθλημα; Ναι, εξήγησε ο Mehta, πρόκειται να μειώσουν το κόστος για να κάνουν ένα διευρυμένο πρωτάθλημα βιώσιμο για τις ομάδες που θα πάρουν μέρος σε όλους τους αγώνες του πρωταθλήματος του 2004. Σε πόσο δύσκολη θέση έχει τοποθετήσει η FIA τον αγώνα της Ιαπωνίας. Εκτός και αν οι Ιάπωνες οργανωτές ετοιμάσουν έναν αγώνα που θα είναι τέλειος σε κάθε του σημείο, η FIA αναμένει τις κατηγορίες των δημοσιογράφων για κάθε δυσχέρεια που πρόκειται να συναντήσουμε, κάνοντας αρχή από το ράλι του Μεξικό. Και υπάρχει μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων στον χώρο των ράλι που δεν δέχονται ότι άξιζε να χάσουν την δυνατότητα να εργάζονται, στην πραγματικότητα να αλλάξουμε τον τρόπο ζωή μας όπως τον ξέραμε._Martin Holmes (Απόδοση Σω.Κ. (sockil@rally.gr))